Theophiel Roucourt, schrijver van de Beknopte Spraakleer der Nederlandsche taal.

UK summary: In 2015, we will further investigate the Belgian family members, starting with Theophilus Joannes Emanuel Roucourt (1834-1926). He became a Catholic Dean, founded two schools and wrote several books on the Dutch language (ref 6). This blog article will be further elaborated on, to write a Dutch and English Wikipedia article.

In 2015 is het voornemen om de Belgische familietak beter in kaart te brengen. Daarbij zullen we dankbaar gebruiken maken van de gegevens die Arthur Page reeds op Geneanet heeft verzameld (1). We beginnen met een tweede bekende priester en schrijver: Theophilus Joannes Emanuel Roucourt (1834-1926) . Dit blogartikel wordt regelmatig aangevuld totdat voldoende onderbouwde informatie is gevonden voor het schrijven van een Wikipedia artikel. Via de website Genver is is de geboorte acte achterhaald en hieronder staat de een scan (2).

  









Theophilus is op 16 september 1834, 7 uur s'-ochtends te Diest geboren als zoon van Anna Gertrudis Fransens en Joannes Baptist Roucourt. Zijn vader Joannes was vee-beenhouwer (slachter) te Diest, Vlaams Brabant. Nu is de aansluiting met de Roucourt genealogie snel gevonden en kunnen we ook de familierelatie met de eerdere bekende priester vaststellen: Joannes Roucourt (1634-1676), plebaan van de St. Gudelekerk en "vader van de armen'' (3).

Theophiel was vanaf 18 september 1858 priester in het Aartsbisdom Mechelen tot zijn dood op 25 januari 1926. In de periode 1 oktober 1858 tot 23 februari 1874 was hij leraar dichtkunst en pedagogie aan het Klein-Seminarie te Mechelen. In 1874 stichtte hij het Antwerpse Sint-Norbertuscollege waarvan hij directeur was tot 7 april 1878 (4,5).

Theophiel Roucourt was op 6 februari 1870 één der stichters van de Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taalkunde waarvan hij secretaris-penningmeester was tot 1876. De Maatschappij had tot doel “de wetenschappelijke studie der moedertaal in Zuid-Nederland te bevorderen”. Zijn ontwerp van statuten dat met lichte wijzigingen aangenomen werd, bleef jarenlang richtinggevend voor de nog bestaande KZM. Hij bleef lid tot 1886 (4).

In het kader van de studie van Nederlandse taal en letterkunde verrichtte Theophiel vooral grammaticale arbeid. Zijn “Beknopte Spraakleer der Nederlandsche taal ten gebruike der scholen van middelbaar onderwijs” uit 1870 kende vele herdrukken en hij heeft meerdere werken uitgegeven (6,7). Op 8 april 1878 werd Theophiel Roucourt pastoor van Sint-Willibrordus in Berchem. Op 23 maart 1895 werd hij de eerste deken van het Decanaat Antwerpen, tweede district. Hij was de grondlegger van talrijke caritatieve werken en instellingen in het Antwerpse. In 1903 stichtte hij het Sint-Stanislascollege samen met Monseigneur Jules de Lescluze, de rector van de H. Hartbasiliek (8). Als kamerheer van de Paus droeg hij de titel Monseigneur. Een gedenksteen ter zijner ere bevindt zich in de Sint-Willibrorduskerk. Zijn grafmonument op het kerkhof van Berchem was in slechte staat (zie foto hieronder). Maar, in 2016 is deze volledig gerestaureerd en wordt onderhouden door de school Sint Norbertus (4).

   

In Berchem (Antwerpen) is de Theophiel Roucourtstraat naar hem vernoemd.

Referenties

(1) Geneanet Roucourt Genealogie, samengesteld door Arthur Page.
(2) Genver website Family Search Belgium, Diest.
(3) Joannes Roucourt, Wikipedia.
(4) Theophiel Roucourt (Mia Verbank), Antwerpse begraafplaatsen.
(5) Theophilus Roucourt, Odis, databank intermediare structuren.
(6) Theophiel J.E. Roucourt (1870). Beknopte spraakleer de Nederlandse Taal (Tweede druk, Mechelen).
(7) J.G. Frederiks en F. Jos. van den Branden, Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde. L.J. Veen, Amsterdam 1888-1891
Roucourt (Theophilus Joannes Emanuel), te Diest geb. 16 Sept. 1834. De werken door hem uitgegeven zijn: Le Guide du jeune poëte, ou préceptes de poésie accompagnés d'un traité complet de versification flamande et française, Mech. 1867; Beknopte spraakleer der Nederlandsche taal, door het Staatsbestuur toegelaten in de gestichten van middelbaar onderwijs, Mech. 1870; Eerste beginselen der Nederlandsche taal, door het Staatsbestuur toegelaten in de gestichten van lager onderwijs, Mech. 1870. 2e uitgaaf 1881; Proeve van Nederlandsche woordafleidkunde, ten gebruike der hoogere scholen van middelbaar onderwijs, Mech. 1871; Beknopte spraakleer der Nederlandsche taal, ten gebruike der scholen voor middelbaar onderwijs, 8ste uitgaaf, Mech. 1881.
(8) Odis, databank intermediaire structuren. Sint-Stanislascollege te Berchem.
(9) Sint-Hubertuskerk te Berchem. Wikipedia
(10) Sint Willibrorduskerk te Berchem. Wikipedia.

***